Leren is een van de belangrijkste ontwikkelingstaken van een kind. Schoollopen lijkt heel vanzelfsprekend voor het gros van de jongeren en volwassenen. Wanneer net dat niet meer lukt, staat iedereen perplex. De officiële term voor dit fenomeen is schoolweigering. Een term waar niet iedereen gelukkig mee is. Het woord weigering impliceert een onwil bij deze jongeren, terwijl ze wél naar school willen maar er niet in slagen. Het lukt niet meer.
We worstelen misschien met de term maar iedereen die de problematiek een beetje kent, weet waarover we spreken. We kunnen een beeld oproepen van een jongere die blokkeert, fysieke klachten heeft waar de huisarts geen raad mee weet, niet uit de auto raakt op de parking aan school en steeds meer terugplooit op de veiligheid van het gezin. Opvallend hierbij is dat de jongere vaak niet goed weet wat er hem of haar overkomt en niet kan antwoorden op de vraag waar het schoentje wringt op school. Schoolweigering is geen op zich staande diagnose, al heeft ongeveer de helft van deze jongeren een label, zoals een stemmings- of ontwikkelingsstoornis. Het is een complexe, hardnekkige en enigmatische problematiek die de ontwikkeling van de jongere afremt en een impact heeft op verschillende levensdomeinen en op iedereen rond de jongere.
Schoolweigering vergt een intense samenwerking tussen de jongere, de gezinscontext, onderwijs en hulpverlening. Daar ligt de uitdaging bij schoolweigering. De behandeling van schoolweigering moet samen gebeuren. Evident zou je denken. De realiteit is anders. In situaties waar we niet goed weten wat er aan de hand is, is samenwerking net iets moeilijker en kom je in situaties waarbij wederzijds begrip niet vanzelfsprekend is.
In dit boek nemen de auteurs je mee in de zoektocht naar antwoorden op de vragen die de problematiek met zich meebrengt. Ze helpen je schoolweigering te begrijpen en geven je een houvast om met jongeren aan de slag te gaan. Het boek vertrekt vanuit de theorie en de praktijk en biedt concrete tips, gericht op persoonlijk en maatschappelijk herstel. De auteurs belichten de verschillende perspectieven en stellen een handig werkmodel voor in de aanpak van schoolweigering. ‘Adaptive Mentalization Based Integrative Treatment’ (AMBIT) is gericht op wederzijds begrip van en tussen alle betrokkenen en reikt handvatten aan rond samenwerking, zonder te vervallen in protocollen.
Iedereen die met schoolweigering geconfronteerd wordt, zal door dit werk geïnspireerd worden. Het is een boek voor jongeren, ouders, onderwijsmedewerkers en hulpverleners.
Schoolweigering: als schoollopen niet meer lukt
Nele van Driessche, master in de klinischepsychologie, werkt op De Kaap, dienst kinder- en jeugdpsychiatrie van Karus. Zeis teamcoördinator van de dagbehandelingsgroep die zich richt op jongeren metschoolweigering.
Gino Ameye is master in de klinische psychologie enzorgmanager in Karus met ruime ervaring in het werken met jongeren metschoolweigering. Hij werkte mee aan het onderzoek ‘Angst voor de schoolpoort’van HOGENT.
Griet De Nys is master in de Pedagogische Wetenschappen. Ze islector en studiebegeleider aan de lerarenopleiding van HOGENT en werkte mee aanhet onderzoek ‘Angst voor de schoolpoort’ van HOGENT.