Kinderen die opgroeien in een instabiele thuissituatie, of kampen met psychische problemen, hebben hulp nodig. Maar de wachttijden voor jeugdzorg zijn lang. Dat is gevaarlijk, want wachten op hulp heeft voor een kind grote gevolgen. Bestaande problemen verergeren, de spanning in het gezin loopt op, kinderen vallen uit van school en vereenzamen. Ze vrezen voor wat er met hen gebeurt als ze nog langer moeten wachten op therapie. Nathalie (12 jaar) zegt bijvoorbeeld: “Ik weet niet wat er met mij is, ik ben somber en bang. Ik ben op een veilige plek maar ik heb meer hulp nodig, straks gaat het weer mis.”
Dat wachttijden zo lang zijn, komt onder andere door een toename in het aantal jongeren met complexe problemen. Ook door budgetplafonds bij gemeenten en zorgaanbieders die veel tijd kwijt zijn aan administratieve taken.
Onderzoek
Ondanks dat veel instanties zorgen hebben over de wachttijden in de jeugdzorg, is er geen inzicht in hoe lang kinderen in Nederland moeten wachten op jeugdhulp: er is geen landelijk beeld van het probleem. Daarom deed Het Vergeten Kind onderzoek en nam een steekproef. 31 kinderen tussen de 12 en 21 jaar deelden hun ervaringen in een vragenlijst. 120 hulpverleners gaven hun mening in een vragenlijst.
- 81% van de kinderen heeft moeten wachten op jeugdzorg.
- Van de uit huis geplaatste kinderen heeft 56% op een minder passende plek moeten wonen, omdat de juiste plek te lang wachten was.
- Het was voor de meeste kinderen van tevoren onduidelijk hoe lang ze moesten wachten (88%) en waarom (56%). Dat maakt de wachttijd extra onzeker.
- Een ruime meerderheid van de kinderen (68%) voelt zich gespannen over de wachttijd.
- 98% van de hulpverleners ziet de lange wachttijden als een groot probleem.
- De helft van de hulpverleners (48%) signaleert dat de wachttijden toenemen door (de maatregelen rondom) corona.
Geld is niet de oplossing
Kinderen moeten wachten op zorg waar ze niet op kunnen wachten. Er is dringend verandering nodig. Margot Ende (directeur Het Vergeten Kind): “Nog altijd kom ik jongeren tegen die uit huis zijn geplaatst, al zes keer zijn door verplaatst en van wachtlijst naar wachtlijst gaan. Waarom accepteren we dat nog?” Eind april liet staatssecretaris Blokhuis weten dat er €613 miljoen vrijkomt, onder andere om de wachttijden in de jeugdzorg te verminderen. Het Vergeten Kind vreest dat deze eenmalige investering niet meer is dan een pleister op de wond. Geld is niet de oplossing, wachttijden verdwijnen alleen als de oorzaken structureel aangepakt worden:
Het Vergeten Kind pleit voor meer aandacht voor de problemen van uithuisgeplaatste kinderen die lang moeten wachten op plekken om te wonen, zoals een leefgroep. Die wachttijden moeten aangepakt worden door een beter overzicht te maken van vraag en aanbod.
Nog belangrijker is een nieuwe kijk op hulp en de financiering daarvan: om kinderen stabiliteit te bieden, is een situatie nodig waarin er plekken over zijn in plaats van te kort. Denk daarbij aan hoe dit georganiseerd is op de IC in ziekenhuizen. Dat vraagt van gemeenten om niet te betalen per beslapen bed, maar ruim voldoende woonplekken in te kopen en te behouden, bezet of niet. Pas dan kunnen kinderen, op maat, de hulp krijgen die ze nodig hebben.
*Onderzoek uitgevoerd door Stichting Het Vergeten Kind, mei 2021
Over Het Vergeten Kind
Het Vergeten Kind geeft support aan en komt op voor de duizenden kinderen in Nederland die het moeilijk hebben, omdat er thuis veel problemen zijn. Soms is de situatie zo ernstig dat deze kinderen niet meer bij hun ouders wonen. Het doel van de stichting is dat ze zich gehoord en gezien voelen, op een veilige en stabiele plek wonen en zich positief kunnen ontwikkelen. Zodat ze hun eigen plek vinden in de maatschappij. Om dit te bereiken organiseert Het Vergeten Kind impactvolle programma’s en projecten die bijdragen aan een stabiel en veilig thuis voor alle kinderen in Nederland.
Margot Ende – van den Broek I Stichting Het Vergeten Kind
